به تقدیرت راضی باش😉
.
.
در نخستین بخش از این خطبه،امام،اشاره به تقسیم رزق و روزی در میان مردم، بر اساس یک تدبیر الهی کرده است.
تشبیه به دانه های باران،تشبیه بسیار جالبی است،چرا که دانه های لطیف باران، به فرمان الهی،به صورت های متفاوتی،در زمین های مختلف نازل می شود.ارزاق الهی نیز از آسمان جود و رحمتش بر زمین حیات بشری نازل می گردد و کاملا با هم متفاوت است.در بعضی از زمین ها آن قدر می بارد که نهرهای عظیم جاری می شود و در بعضی،در تمام سال،مقدار ناچیزی می بارد.
.

چنان روزی رسان روزی رساند…
که صد عاقل از آن حیران بماند…

دوستی با مردم از دیدگاه اسلام
موضوع تحقیق پیشرو دوستی با مردم از دیدگاه اسلام می¬باشد. دوستی اصطلاحی است که برای توصیف رابطه¬ی همیارانه بین دو یا چند نفر به کار می¬رود که به هر یک از آن¬ها دوست یا رفیق گفته می¬شود.
با توجه به این¬که انسان موجودی اجتماعی است و برای ادامه¬ی حیات خویش نیاز به ارتباط در جامعه دارد از این رو در تمام دوران حیات نیازمند به رفاقت و دوستی با دیگران می¬باشد.
هدف از ارائه¬ی این نوشتار دستیابی به دیدگاه قرآن نسبت به دوستی¬های مورد رضایت خداوند و آشنا شدن با کسانی است که انسان را در راه رسیدن به کمال، یاری و مدد می¬رسانند و ما باید در طول زندگی سعی کنیم به این رهنمودها جامه عمل بپوشانیم.
پژوهش حاضر به دنبال یافتن دیدگاه اسلام پیرامون دوستی با مردم می¬باشد.
همان طور که واضح است اسلام به مسأله دوستی با مردم که مبتنی بر ضوابط دین باشد به دیده¬ی احترام نگریسته و در مورد دوستی و انتخاب دوست، برای رسیدن به وحدت هدف و عمل که در سایه¬ی نزدیکی دل¬ها میسر است سفارش-های فراوانی نموده است.
در این تحقیق با درنگی کوتاه در کنار مفهوم شناسی دوستی و بیان واژه¬های همسو و ناهمسوی با آن اشاره به ضرورت¬ها و معیارهای دوستی نموده است که از جمله¬ی این ضرورت¬ها احساس نیاز به دوست و محبت و … می¬باشد و معیارهای دوستی، ایمان، خیرخواهی و عقل و … است. بعد از آن اشاره به آداب دوستی نموده که از جمله آن¬ها، حفظ حیا و احترام نسبت به دوست و تواضع و فروتنی در برخورد با او می¬باشد و در پایان نیز به مباحثی که مربوط به حقوق او می¬باشد مانند مهر ورزیدن در دل، یاری رساندن در مال، عیادت در هنگام بیماری و … پرداخته است.

عقل در آیات و روایات
عنوان پژوهش حاضر عقل در آیات و روایات می¬باشد. عقل در اصطلاح به عقل نظری و عقل عملی تقسیم می¬شود. عقل نظری، راهنمایی اندیشه بشر است و عقل عملی، راهبر انگیزه¬ی او. عقل نظری نیرویی است که با آن هست¬ها و نیست¬ها و بایدها و نبایدها درک می¬شود و عقل عملی، نیرویی است که با آن عمل می¬شود. یکی از بزرگ¬ترین نعمت-های الهی، نیروی عقل است که او را از سایر موجودات عالم متمایز می¬سازد. خداوند تعالی این گوهر گرانبها را یکی از بالاترین مزیت¬های انسان می¬داند و بهترین بندگانش را کسانی می¬داند که از این نیروی عظیم خدادادی بهره می¬جویند و دائماً در حال تفکّر و تدبّر در دنیای پیرامون خود هستند. تحقیق حاضر به دنبال یافتن پاسخ به این پرسش است که عقل در آیات و روایات اسلامی چگونه ترسیم شده است؟
آیات و روایات عقل را به عنوان تنها راه تکامل مادی و معنوی و سازندگی دنیا و آخرت و رسیدن به جامعه مطلوب و مقصد اعلای انسانیت می¬داند. در روایات اسلامی، از عقل به عنوان پیامبر درونی یاد شده است و تمام علوم باید توسط عقل تجزیه و تحلیل شود تا خوب و بد آن از هم جدا شود. در آخرت هم خداوند پاداش اعمال انسان را بر اساس میزان عقل هر انسان می¬دهد.
از جمله نشانه¬های انسان عاقل، خدا شناسی و اطاعت از خداوند و … می¬باشد که از طریق این وحی و علم و تقوی و … می¬باشد.
عواملی هم حجاب عقل می¬شود و مانع رشد عقل می¬شود. از جمله این عوامل، حجاب، هوی و هوس و حجاب دوستی دنیا و … می¬باشد.

بررسی ابعاد حق و باطل درآیات و روایات
پژوهش حاضر به دنبال بررسی ابعاد حق و باطل از دیدگاه آیات و روایات است. شناسایی اهل حق و اهل باطل مستلزم شناخت حق و باطل است، از این رو بررسی ابعاد این موضوع از اهمیت به سزایی برخوردار است. حق به معنای ثابت و مطابقت با واقعیت و باطل نقیض حق است. در قرآن کریم و روایات اهل بیت() مهم¬ترین ویژگی¬های حق را بقاء و سودمندی آن و راهنمای خوب، معرفی می¬کنند که رهرو آن را به سوی بهشت هدایت می¬کند و عمل به حق برای عده¬ای که اهل صبر نیستند سنگین و تلخ است. از ویژگی¬های باطل به زایل شدن آن و دارای جلوه¬های ظاهری بدون محتوا که به تبع حق ظهور پیدا می¬کند و بی¬اصالتی و فریبندگی آن می¬توان اشاره کرد. برای تشخیص حق از باطل از خرد و تقوا که دو نور درونی هستند و قرآن و اهل بیت() به ویژه حضرت علی() که معیارهای بیرونی تشخیص حق از باطل هستند، می¬توان بهره برد. با این¬که مهم¬ترین مصداق حق خدای سبحان است اما در قرآن کریم، ادیان تحریف نشده الهی قبل از اسلام و دین اسلام به عنوان آخرین دین الهی را از مصادیق حق برشمرده است و نیز پیامبر اکرم() و قرآن نازل شده بر آن حضرت و رستاخیز و سنجش اعمال در قیامت، از موارد حق دانسته شده است در مقابل شرک، کفر، سِحر و به ناحق مال مردم خوری به طور صریح به عنوان مصادیق باطل محسوب شده¬اند. هر کس که در پیروی از حق ثابت قدم باشد از هدایت الهی، کامل شدن عقل، آرامش قلب، بخشش گناهان و فرجام نیک برخوردار می¬گردد و گمراهی، خسارت، ذلّت، سرزنش الهی، تباهی اعمال، بدفرجامی و عذاب جهنم از آثار پیروی از باطل به شمار می-رود. بنابراین چنین برداشت شد که بارزترین مصداق حق و خاستگاه مصادیق دیگر حق خداوند سبحان است و حقانیت موارد دیگر حق از خدای تعالی گرفته شده است.

بایسته‌های فرهنگ گفتاری از دیدگاه آیات و روایات
موضوع تحقيق حاضر بايسته‌هاي فرهنگ گفتاري از ديدگاه آیات و روايات مي‌باشد. گفتار يكي از مهم‌ترين ابزار زندگي اجتماعي انسان است و نعمت بزرگي است كه خداوند متعال در اختيار انسان قرار داده است و در آيات و روايات به منظور ثمر بخشي و دوري جستن از آثار منفي آن، اصول و آدابي را بيان كرده است كه مي‌توان آن‌ها را «اصول ادب گفتاري» در جامعه ناميد.
اهميت اين موضوع اين است كه اين وديعه الهي كه همان گفتار است در زندگي اجتماعي عامل اصلي ارتباطات و آگاهي يافتن از نظرات ديگران بوده است. همچنين مي‌توان گفتار را عامل اصلي تجربيات دانست.
تحقيق حاضر به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه ديدگاه قرآن و روايات پيرامون بايسته‌هاي فرهنگ گفتاري چيست؟ قرآن و روايات بايسته‌هاي متعددي را براي فرهنگ گفتاري ارائه داده است كه از جمله‌ آن‌ها معيارها و آداب گفتار و نيكو، عوامل و موانع برقراري ارتباط گفتاري و آسيب‌هاي مربوط به گفتار مي‌باشد.
واضح است كه اين تحقيق به انواع سخن نيكو از جمله گفتار معروف و گفتار احسن، معيارهاي ارزشي گفتار كه شامل عقلانيت و علم، عمل، آداب گفتار و شيوه‌هاي سخن گفتن پرداخته است و بعد از آن عوامل برقراری ارتباط گفتاری مؤثر را بیان کرده و در نهایت موانع برقراری ارتباط گفتاری مؤثر و آسیب‌های آن را بیان کرده است.
در پايان به اين نتيجه رسيديم كه آيات و روايات به منظور ثمر بخشي به گفتار و دوري جستن از پيامدهاي منفي آن اصول و آدابي را براي گفتار بيان نموده و معيارهايي را براي آن مشخص نموده است كه در پرتو اين آيات و روايات مي‌توان به حقيقت درست سخن گفتن رسيد و از آسيب‌ها و آفت‌هاي آن رهايي يافت.

بررسی ابعاد صله رحم از دیدگاه اسلام
موضوع این تحقیق بررسی ابعاد صله رحم از دیدگاه اسلام است. صله رحم به معنای پیوستگی با خویشان و محبت و سلوک داشتن با نزدیکان است. همچنین صله رحم، مشارکت و مددکاری با مال و مقام و آبرو و سایر امکانات در اختیار، به خویشان و نزدیکان است که آیات و روایات متعددی در این باب وارد شده و اهمیت ویژه¬ی صله¬ی رحم را به خوبی بیان می¬کند. این تحقیق به دنبال شناخت دیدگاه اسلام درباره¬ی ابعاد گوناگون صله رحم است.
در این تحقیق سعی شده با درنگی مختصر در کنار مفهوم شناسی، اشاره¬ای به اقسام مختلف ارحام از جمله ارحام جسمانی و روحانی شود و مصداق¬های صله رحم که شامل مصداق¬های قلبی، رفتاری، زبانی و مالی مانند آرزوی دستیابی خویشان به خوبی¬ها، دیدار یکدیگر، احوالپرسی و هدیه دادن است، بیان گردد. در ادامه به آثار مطلوب صله رحم در دنیا و آخرت مثل افزایش طول عمر و مال و جمعیت، آبادانی سرزمین، آرامش روان و تندرستی و راهیابی به بهشت پرداخته می¬شود. سپس به موانع صله رحم مانند ناآگاهی و ضعف شناخت نسبت به آثار و مصداق¬های صله رحم، حرص و بخل، تجملات و انحرافات اعتقادی و رفتاری اشاره شده است و در پایان به پیامدهای قطع رحم در دنیا و آخرت که می¬توان به کاهش عمر و جمعیت، ابتلا به بلاها، محرومیت از رحمت الهی و سقوط در آتش اشاره نمود. بنابراین صله رحم از دیدگاه اسلام از جایگاه والایی برخوردار است و با شکل-های مختلفی تحقق می¬یابد و آثار مطلوب فراوانی در دنیا و آخرت به دنبال دارد و ترک آن نیز پیامدهای سهمگینی در دنیا و آخرت به بار می¬آورد.

سیمای ملائکه در قرآن
پژوهش حاضر با عنوان ملائکه در قرآن می¬باشد. ملائکه موجودات و نیروهایی هستند؛ مخلوق خداوند و واسطه¬ی فیض و مجریان امر او در جهان ماده و عالم، آن¬ها موجودات را سازمان داده و به طرف کمال حرکت می¬دهند. در همه جا وجود دارند و دارای انواع و افعال مختلف هستند و مقامشان از نظر تقرب به خداوند متفاوت است و هر کدام در اجرای امر الهی به کاری مشغول می¬باشند.
تحقیق پیش رو به دنبال یافتن پاسخ به این است که منظور از ملائکه در قرآن چیست؟
ملائکه به عنوان موجوداتی روحانی و آسمانی اموری را که خداوند در عالم به آن¬ها محول فرموده است اطاعت می¬نمایند.
تحقیق حاضر با درنگی کوتاه بر مفهوم شناسی واژه¬ها، اشاره¬ای به حقیقت ملائکه و اثبات وجود ملائکه نموده و پس از آن انواع ملائکه را که عبارتند از: جبرئیل، میکائیل، عزرائیل و اسرافیل بیان نموده و به بیان ویژگی¬های ملائکه پرداخته است که از جمله این ویژگی¬ها عصمت، معرفت، تمثل و … می¬باشند و سپس به بیان وظایف ملائکه پرداخته که وظایف آن¬ها به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می¬شوند که از جمله¬ی¬ وظایف عمومی عبارتنداز: تدبیر امور جهان، استغفار برای زمینیان، شفاعت و … و وظایف اختصاصی آن¬ها عبارتند از: امین وحی، حاملان امور عرش، قبض روح و …

ابعاد تفکر از دیدگاه اسلام
مطالب درج شده در چکیده پژوهش حاضر با عنوان ابعاد تفکر از دیدگاه اسلام است. تفکر قوه¬ای است که از محسوسات و مدرکات سرچشمه گرفته و موجب سیر از مجهولات به معلومات می¬شود، اگرچه از محسوسات و مدرکات سرچشمه می¬گیرد اما در کارخانه¬ی مغز انسان و روان انسان به صورت پدیده¬ای کاملاً تازه، قابل فهم می¬باشد. انسان از بدو تولد با به کارگیری نیروی فکر و تعقل نسبت به ارزش¬های ذاتی و نظریات نهفته¬ی خود و نیز آن¬چه در اطرافش می¬گذرد، علم و دانش پیدا می¬کند و به وسیله¬ی این ابزار خدادادی به کشف نادانسته¬ها و شگفتی¬ها پرداخته و جهان بینی¬اش شکل می¬گیرد. از این رو تفکر به عنوان مهم¬ترین وجه تمایز انسان و حیوان در زمره¬ی بالاترین عبادت¬ها نیز به شمار می¬رود.
اهمیت این موضوع این است که بدانیم هدف اصلی خلقت رسیدن انسان به کمال و سعادت است و انسان باید هدف را بشناسد تا به وسیله¬های رسیدن به آن چنگ زند و هنگامی که میان تضادها و ناهمگونی¬ها قرار گرفت قادر باشد جهت مثبت آن را انتخاب کند و یکی از این وسیله¬ها از دیدگاه اسلام تفکر است که در سایه¬ی آن انسان به تکامل مادی، معنوی و سازندگی دنیا و آخرت دست می¬یابد.
تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که ابعاد تفکر چیست؟ در منابع اسلامی ابعادی برای تفکر صحیح در راستای بهره¬گیری از آن بیان گردیده است. پر واضح است که تفکر در رسیدن انسان به کمال نقش ارزنده¬ای را ایفا می¬کند از این رو دارای اهمیت فراوان می¬باشد. قرآن گونه¬های مختلفی را برای دعوت به تفکر ارائه داده است از جمله¬ی آن¬ها دعوت به تعقل، تدبر و … است که خداوند تحت این عناوین همگان را به تفکر وا می¬دارد. می¬توان آثاری را برای تفکر در نظر گرفت که از جمله این آثار خداشناسی، دشمن شناسی و… می¬باشد که آدمی به وسیله¬ی آن¬ها به هدایت و حکمت دست می¬یابد. البته تفکر با وجود آثار و فوایدی که دارد موانعی هم¬چون هواپرستی، حب دنیا و … در تفکر خلل ایجاد می¬کند. می¬توان نمونه¬های والایی برای تفکر در نظر گرفت که زمینه¬های پای¬بندی به تفکر در اسلام فراهم شود. از جمله این نمونه¬ها عبارتند از پیامبر() ، امام علی()، ابوذر و … می¬باشد که در پایان به این نتیجه دست یافته است که تفکر مایه¬ی حیات انسانی و موجب کمال است که بدون آن غایت انسان تحقق نمی¬یابد.