ابعاد تفکر از دیدگاه اسلام
مطالب درج شده در چکیده پژوهش حاضر با عنوان ابعاد تفکر از دیدگاه اسلام است. تفکر قوه¬ای است که از محسوسات و مدرکات سرچشمه گرفته و موجب سیر از مجهولات به معلومات می¬شود، اگرچه از محسوسات و مدرکات سرچشمه می¬گیرد اما در کارخانه¬ی مغز انسان و روان انسان به صورت پدیده¬ای کاملاً تازه، قابل فهم می¬باشد. انسان از بدو تولد با به کارگیری نیروی فکر و تعقل نسبت به ارزش¬های ذاتی و نظریات نهفته¬ی خود و نیز آن¬چه در اطرافش می¬گذرد، علم و دانش پیدا می¬کند و به وسیله¬ی این ابزار خدادادی به کشف نادانسته¬ها و شگفتی¬ها پرداخته و جهان بینی¬اش شکل می¬گیرد. از این رو تفکر به عنوان مهم¬ترین وجه تمایز انسان و حیوان در زمره¬ی بالاترین عبادت¬ها نیز به شمار می¬رود.
اهمیت این موضوع این است که بدانیم هدف اصلی خلقت رسیدن انسان به کمال و سعادت است و انسان باید هدف را بشناسد تا به وسیله¬های رسیدن به آن چنگ زند و هنگامی که میان تضادها و ناهمگونی¬ها قرار گرفت قادر باشد جهت مثبت آن را انتخاب کند و یکی از این وسیله¬ها از دیدگاه اسلام تفکر است که در سایه¬ی آن انسان به تکامل مادی، معنوی و سازندگی دنیا و آخرت دست می¬یابد.
تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که ابعاد تفکر چیست؟ در منابع اسلامی ابعادی برای تفکر صحیح در راستای بهره¬گیری از آن بیان گردیده است. پر واضح است که تفکر در رسیدن انسان به کمال نقش ارزنده¬ای را ایفا می¬کند از این رو دارای اهمیت فراوان می¬باشد. قرآن گونه¬های مختلفی را برای دعوت به تفکر ارائه داده است از جمله¬ی آن¬ها دعوت به تعقل، تدبر و … است که خداوند تحت این عناوین همگان را به تفکر وا می¬دارد. می¬توان آثاری را برای تفکر در نظر گرفت که از جمله این آثار خداشناسی، دشمن شناسی و… می¬باشد که آدمی به وسیله¬ی آن¬ها به هدایت و حکمت دست می¬یابد. البته تفکر با وجود آثار و فوایدی که دارد موانعی هم¬چون هواپرستی، حب دنیا و … در تفکر خلل ایجاد می¬کند. می¬توان نمونه¬های والایی برای تفکر در نظر گرفت که زمینه¬های پای¬بندی به تفکر در اسلام فراهم شود. از جمله این نمونه¬ها عبارتند از پیامبر() ، امام علی()، ابوذر و … می¬باشد که در پایان به این نتیجه دست یافته است که تفکر مایه¬ی حیات انسانی و موجب کمال است که بدون آن غایت انسان تحقق نمی¬یابد.